Waarom is een volle koelkast of vriezer energiezuiniger?
Waarom is een volle koelkast of vriezer zuiniger dan een lege koelkast?
Bij energiebesparingstips voor koelkasten en vriezers lees je vaak dat een volle koelkast of vriezer minder energie verbruikt dan een (bijna) lege. Maar waarom is dat eigenlijk zo? En welke factoren spelen hierbij een rol?
Wat gebeurt er als je de koelkast- of vriezerdeur opent?
Elke keer wanneer je de deur van de koelkast of vriezer opent, ontsnapt er koude lucht en komt er warmere lucht voor in de plaats. Na het sluiten van de deur kost het energie om de temperatuur weer omlaag te krijgen tot de juiste koel- of vriestemperatuur.
Je hebt vast wel eens gehoord dat warme lucht lichter is dan koude lucht. Denk maar aan het principe van een luchtballon. Doordat de lucht in de luchtballon warmer is dan de lucht buiten de ballon, stijgt de luchtballon op. Zo werkt het ook met de koude lucht in een koelkast of vriezer. Als je met blote voeten de vriezerdeur opent, voel je dat de koude lucht uit de vriezer neerdaalt op je voeten.
Het verschilt ook nog of je een staande vriezer (vrieskast) hebt of een liggende vriezer (vrieskist). Doordat bij een vrieskist de deur aan de bovenzijde van de vriezer zit, ontsnapt er wat minder koude lucht dan bij een vrieskast met de deur aan de voorzijde.
Wat gebeurt er als je nieuwe producten toevoegt aan een koelkast of vriezer?
Wanneer je nieuwe producten toevoegt, moet de koelkast of vriezer harder werken om de producten tot de juiste bewaartemperatuur af te koelen. Daardoor verbruikt het apparaat tijdelijk meer energie.
Nieuwe producten zijn vaak op kamertemperatuur, of licht bevroren als ze net uit de vriezer van de supermarkt komen en je ze onderweg goed koud hebt gehouden. Het kost de koelkast of vriezer relatief veel energie om nieuwe producten tot de juiste temperatuur af te koelen. Ook mogen de producten die al in de koelkast of vriezer liggen natuurlijk niet opwarmen of ontdooien.
Vriezers hebben een bepaald vriesvermogen. Met name bij invriezen is dit belangrijk. Als je in een keer heel veel producten tegelijkertijd in wil vriezen, heeft de vriezer daar tijd voor nodig. En doordat de vriezer een klein beetje opwarmt van de nieuwe producten, is de temperatuur in de vriezer tijdelijk wat minder koud. Hoe groter het vriesvermogen van de vriezer, hoe sneller je nieuwe producten in kunt vriezen. Bovendien loop je met een groter vriesvermogen minder risico dat reeds ingevroren producten opwarmen wanneer je nieuwe producten toevoegt. Het vriesvermogen van een vriezer kan bijvoorbeeld 10 kg / 24h zijn. Dat betekent dat de vriezer er 24 uur over doet om 10 kilo aan nieuwe producten in te vriezen. Nieuwe producten invriezen kost veel meer energie dan reeds ingevroren producten op temperatuur houden.
Sommige koelkasten en vriezers hebben een techniek die helpt om nieuwe producten sneller tot de juiste temperatuur af te koelen. Liebherr noemt dit bijvoorbeeld SuperCooling, of SuperFrost. Hierdoor werkt het apparaat tijdelijk harder om nieuwe producten sneller af te kunnen koelen. Je kunt dit bij een vriezer ook alvast van tevoren instellen, zodat de vriezer al wat kouder is voordat je de nieuwe diepvrieswaren toevoegt. Nadat de nieuwe producten goed zijn gekoeld, schakelt het apparaat automatisch terug naar de normale instellingen.
Producten op dezelfde temperatuur houden kost minder energie dan afkoelen
Het afkoelen van nieuwe producten kost relatief veel energie en de koelkast of vriezer moet hier dan ook hard voor werken. Maar wanneer de producten de juiste koel- of vriestemperatuur hebben bereikt, hoeft de koelkast de producten alleen nog maar op de juiste bewaartemperatuur te houden.
Theoretisch is het zo dat bij een koelkast met perfecte isolatie het op temperatuur houden zelfs helemaal geen energie meer kost. Maar in de praktijk moet de koelkast wel iets doen om ervoor te zorgen dat de producten niet opwarmen. Hoeveel energie dit kost, hangt onder andere af van hoe goed het apparaat is geïsoleerd tegen warmte van buitenaf. Het mag in elk geval duidelijk zijn dat het op dezelfde temperatuur houden van reeds gekoelde producten minder energie kost dan nieuwe producten afkoelen.
Bij vriezers wordt vaak vermeld hoe lang het apparaat in staat is om producten bij een stroomstoring koud te houden. Dit kan bijvoorbeeld 24 uur zijn. Hoe goed het apparaat dit kan, zegt iets over de kwaliteit van de isolatie.
Ingevroren producten werken als een koudebuffer
Bevroren producten in de vriezer werken als een buffer om de kou vast te houden. Denk maar aan een koelelement dat je in de vriezer kunt bevriezen om vervolgens in een koeltas of koelbox te gebruiken om de producten in de tas koel te houden. Een pak ingevroren doperwtjes werkt op dezelfde manier.
Bevroren producten houden kou veel beter vast dan de koude lucht uit de vriezer. Bij het openen van de vriezerdeur ontsnapt een groot deel van de koude lucht terwijl ingevroren producten hun kou minder snel verliezen.
Als er minder lucht in de koelkast of vriezer zit, gaat kou minder snel verloren
Zoals je hebt kunnen lezen, verlies je bij het openen van de vriezer of koelkast veel koude lucht. Maar wat nou als je ervoor zorgt dat er minder lucht in de koelkast zit? Hoe meer producten je in de koelkast of vriezer bewaart, hoe minder ruimte er overblijft voor lucht. En dat betekent dat je dus ook minder koude lucht verliest wanneer je de deur van het apparaat opent. Vaste producten houden kou bovendien langer vast en dus gaat er minder kou verloren.
Houd wel ruimte voor luchtcirculatie
Als je de koelkast met producten vult, moet er wel voldoende ruimte overblijven voor een goede luchtcirculatie. Blokkeer geen lucht- of ventilatiegaten en zorg ervoor dat de lucht vrij door de hele koelkast of vriezer kan stromen. Anders hinder je de werking van het apparaat en kan het niet meer zo efficiënt koelen.
Conclusie: een volle koelkast of vriezer is energiezuiniger
Wanneer je nieuwe producten toevoegt, kost het koelen eerst relatief veel energie, maar als de producten eenmaal op de juiste koeltemperatuur zijn, kost het bijna geen extra energie meer om ze op deze temperatuur te houden en werken ze als een koudebuffer die helpt om kou vast te houden. Doordat producten ruimte in de koelkast of vriezer innemen, is er minder ruimte over voor lucht en zal er minder kou verloren gaan bij het openen van de deur.
Energie besparen
Als je energie wil besparen is het dus het meest zuinig om voor een koelkast of vriezer te kiezen die precies groot genoeg is voor de producten die je er normaalgesproken in zou bewaren. Te klein is natuurlijk onhandig, want dan passen alle producten er niet in. Bij een te grote koelkast zou je de lege ruimte eventueel op kunnen vullen met een lege kartonnen verpakking. Dit werkt minder goed als koudebuffer, maar zorgt er wel voor dat de koude lucht in de doos niet zo snel ontsnapt wanneer je de koelkastdeur opent, waardoor er bij het openen van de deur minder koude lucht verloren gaat. Houd wel genoeg ruimte voor een goede luchtcirculatie.
Tip: ontdooi bevroren producten in de koelkast
We hebben nog een tip voor je: je kunt energie besparen door een bevroren product in de koelkast te ontdooien in plaats van op het aanrecht. Dit duurt natuurlijk wel langer, maar hierdoor helpt de kou van het bevroren product om de rest van de koelkast te koelen waardoor je koelkast tijdelijk minder hard hoeft te werken. Op deze manier bespaar je energie. Bij het ontdooien van bijvoorbeeld een bakje bevroren soep, kun je hiermee zo’n 43 Wh besparen. En dat is genoeg energie om bijvoorbeeld je laptop volledig mee op te laden of om een led lamp de hele avond te laten branden.
Liever persoonlijk advies?
Kom naar een van onze 140 winkels verspreid over Nederland. De adviseur in de winkel staat voor je klaar en geeft graag antwoord op al je vragen!